Ooievaars keren vlot terug naar Zwin Natuur Park
In het Zwin Natuur Park worden op dinsdag 26 juli de resultaten van het bezenderen van de ooievaars voorgesteld. Dankzij hun zender kunnen deze ooievaars voortdurend gevolgd worden. Op die manier breidt het park het wetenschappelijk onderzoek over de ooievaars verder uit, in samenwerking met het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN).
Bezendering
Het Zwin Natuur Park in Knokke-Heist plaatste dit jaar opnieuw een zender op 5 jonge ooievaars. Daarmee komt het totaal op 17 bezenderde ooievaars in de voorbije 4 jaar. Vier van de Zwinooievaars die werden bezenderd in 2019-2021 zijn nog in leven. Dit brengt het totaal op 9 levende bezenderde Zwinooievaars.
Een bijzondere vaststelling is dat vrijwel alle ooievaars die hun eerste winter overleven, in het volgende voorjaar terugkeren naar de Zwinstreek.
Het zenderproject leverde de voorbije jaren al veel interessante resultaten op. Zo stelden het Zwin Natuur Park en het KBIN vast dat het merendeel van de zenderooievaars gaat overwinteren in Spanje en het noorden van Marokko. In het najaar van 2021 verbaasde één van de zendervogels door aan te tonen dat een klein deel van de ooievaars nog steeds de Sahara kan oversteken. Die vogel kwam uiteindelijk terecht in het grensgebied van Mali en Burkina Faso in West-Afrika, in vogelvlucht ca. 4.190 kilometer van het Zwin.
Alle jonge zenderooievaars trokken in de late zomer zuidwaarts. Er bleven geen exemplaren in het Zwin overwinteren. Sommige zenderooievaars trokken een aantal dagen samen naar het zuiden, maar andere vogels verlieten al na een dag de rest van de groep. Vuilnisbelten en afvalverwerkingsbedrijven bleken heel belangrijk te zijn als stopplaats tijdens de trek en als overwinteringsplaats.
Tijdens hun eerste noordwaartse trek in hun eerste levensjaar keerden alle zenderooievaars weer terug naar het noorden. Ze maakten de reis weliswaar veel later in de lente dan oudere ooievaars. Omdat ze pas ten vroegste vanaf hun derde levensjaar gaan broeden, hebben ze in hun eerste lente nog geen haast om snel terug te keren. Een bijzondere vaststelling is dat vrijwel alle ooievaars die hun eerste winter overleven, in het volgende voorjaar terugkeren naar de Zwinstreek. Hoewel ze trektochten van duizenden kilometers ondernemen, vinden de vogels feilloos de weg terug naar hun geboortegrond. Vrijwel alle jonge zender-ooievaars verblijven tijdens hun omzwervingen voor korte of lange tijd in de Zwinstreek.
Nieuw in 2022 is het eerste volwaardige broedgeval van een van de oudste zenderooievaars, nl. Hadewijch. Nadat ze in 2021 al een aanzet van een nest bouwde, keerde deze vogel dit jaar opnieuw terug uit haar Spaanse overwinteringsgebied en deze keer kwam het tot een echt broedgeval, dat mislukte nog voor de jongen konden uitvliegen. Ooievaars hebben enkele jaren ervaring nodig voor ze succesvol kunnen broeden. Het toont aan waarom dit wetenschappelijk project bij uitstek een lange termijnproject is.
Samenwerking
Het Zwin Natuur Park werkt voor het zenderproject nauw samen met het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen. Het gaat om heel lichte zenders met een gewicht van 25 gram. Dat is minder dan 1% van het gewicht van de ooievaars. De zenders werken op zonne-energie. Ze geven tot op enkele meters na voortdurend heel nauwkeurig de positie van de ooievaars weer. De 5 jonge ooievaars die nu van een zender zijn voorzien, zijn dit jaar geboren.
Doel van het project
Het zenderproject leert welke trekroutes de ooievaars nemen, waar ze overwinteren en geeft ook inzichten in de uitdagingen waarmee de vogels te maken krijgen. De ooievaar is een soort om te koesteren en de zenderresultaten zullen belangrijke informatie opleveren om te helpen het voortbestaan van de ooievaars te vrijwaren. Het is de bedoeling dat in de volgende jaren nog meer ooievaars van een zender zullen worden voorzien.
Sponsoring zenderproject
Nieuw sinds vorig jaar is dat bedrijven en particulieren de kans kregen om een zender te sponsoren. Ook dit jaar zijn er nieuwe peters en meters van de Zwinooievaars: Umami Exclusive Cosmetrics is sponsor van 2 zenders; Pierre Leroy, USG Professionals uit Berchem en Zwinbistro The Shelter zijn elk sponsor van 1 zender. De peters en meters konden zelf een naam kiezen voor hun gesponsorde ooievaar.
Ook in 2023 wordt het sponsoringproject van de ooievaars verder gezet. Bedrijven en particulieren zullen dan opnieuw een zender voor een ooievaar kunnen sponsoren. Peter of meter worden van een ooievaar kost 1.062,50 per zender, exclusief btw.
Resultaten
De resultaten van het onderzoek kan je hier volgen.
